Μερικές απλές έννοιες για την οξυγονοθεραπεία στο σπίτι

Ο αέρας  που αναπνέουμε περιέχει 21% οξυγόνο. Αυτή  η ποσότητα είναι αρκετή για άτομα με φυσιολογική πνευμονική λειτουργία αλλά και για πολλούς με αναπνευστικά νοσήματα. Παρόλα αυτά, αρκετοί ασθενείς δεν μπορούν να λάβουν την απαραίτητη ποσότητα οξυγόνου μέσω της φυσιολογικής αναπνοής και έτσι χρειάζεται να τους χορηγηθεί συμπληρωματικά για να διατηρήσουν φυσιολογική την αναπνευστική τους λειτουργία

Σε ποιες παθήσεις απαιτείται οξυγονοθεραπεία στο σπίτι;
Ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), Πνευμονική Ίνωση, Πνευμονική Υπέρταση αλλά και ασθενείς με σοβαρή Καρδιακή Ανεπάρκεια είναι δυνατόν να χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο. Γενικώς η οξυγονοθεραπεία στο σπίτι ενδείκνυται σε περιπτώσεις ύπαρξης αναπνευστικής ανεπάρκειας, δηλαδή έλλειψης οξυγόνου στον οργανισμό.

Πότε ο γιατρός θα συστήσει οξυγόνο στο σπίτι;
Ο Πνευμονολόγος θα διαπιστώσει ότι ο ασθενής χρειάζεται συμπληρωματικό οξυγόνο, αφού πρώτα εξετάσει τα αέρια του αρτηριακού αίματος, μέσω μιας εξέτασης που ονομάζεται αέρια αρτηριακού αίματος, μετά από λήψη αίματος από μια αρτηρία του σώματος. Ο γιατρός σας επίσης μπορεί να μετρήσει τον κορεσμό  του αίματος σε οξυγόνο,  μέσω μιας μικρής συσκευής η οποία ονομάζεται παλμικό οξύμετρο και το οποίο εφαρμόζεται, χωρίς πόνο, στο δάχτυλο. Σε περίπτωση που διαπιστώσει χαμηλότερα από το επιθυμητό επίπεδα οξυγόνου και συνεκτιμήσει τη γενική κατάσταση του ασθενούς, θα συστήσει οξυγονοθεραπεία στο σπίτι και επανέλεγχο σε μετέπειτα στάδιο.  
Εάν κάνετε μόνοι σας χρήση παλμικού οξύμετρου, παρακαλώ, πατήστε ΕΔΩ

Πώς χρησιμοποιείται το οξυγόνο στο σπίτι;
Το οξυγόνο είναι φάρμακο και ως εκ τούτου είναι απαραίτητο να συνταγογραφηθεί από ειδικό Πνευμονολόγο.
Στην περίπτωση που συστηθεί οξυγονοθεραπεία στον ασθενή δίνονται σαφείς οδηγίες από τον ιατρό για την ποσότητα του συμπληρωματικού οξυγόνου που χρειάζεται, δηλαδή η ροή του οξυγόνου και οι ώρες λήψης του κατά το 24ωρο, οι οποίες θα πρέπει να ακολουθούνται με προσοχή.
Η χορήγηση χαμηλότερου οξυγόνου από αυτή που απαιτείται έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη οξυγόνωση του εγκεφάλου και της καρδιάς, με συνέπεια την εύκολη κόπωση, τις διαταραχές συγκέντρωσης, την απώλεια μνήμης, ακόμα και το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αντιθέτως η χρήση υψηλότερων μιγμάτων οξυγόνου μπορεί να δημιουργήσει βλάβη στους πνεύμονες, σε ορισμένες περιπτώσεις να προκαλέσει ανεξέλεγκτη αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα με πολύ έντονες διαταραχές συμπεριφοράς ή λήθαργο και να  επιδεινώσει την προϋπάρχουσα αναπνευστική νόσο.

Για πόσο καιρό θα πρέπει να λαμβάνεται το οξυγόνο;
Αυτό θα το κρίνει ο Πνευμονολόγος κατά την παρακολούθηση του ασθενούς σε τακτική βάση. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν ακόμη και για ολόκληρο το υπόλοιπο της ζωής τους την οξυγονοθεραπεία στο σπίτι. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ασθενείς χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας, σε άλλες μόνο κατά τον ύπνο ή μόνο στην κόπωση. Ο Πνευμονολόγος θα κρίνει πόσες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και κάτω από ποιες συνθήκες θα χρησιμοποιεί ο ασθενής συμπληρωματικό οξυγόνο.

Τι θα πρέπει να προσέχει κάποιος που κάνει χρήση οξυγόνου σπίτι;
Ο ασθενής δεν πρέπει να διακόψει ή να τροποποιήσει  τη  οξυγονοθεραπεία, χωρίς την έγκριση του ιατρού του.
Ποτέ δεν πρέπει να καπνίζει αν λαμβάνει συμπληρωματικό οξυγόνο. Μπορεί να προκληθεί έκρηξη και να υποστεί σημαντικού βαθμού εγκαύματα.
Κρατάμε το οξυγόνο τουλάχιστον 2 μέτρα μακριά από πηγή φωτιάς στο σπίτι.
Σταθεροποιούμε τους κυλίνδρους στο σπίτι, για την αποφυγή ατυχημάτων από πτώση τους.


Ποια είδη οξυγονοθεραπείας υπάρχουν;
Με συμπυκνωτή οξυγόνου, που αποτελεί ειδική συσκευή που παράγει οξυγόνο και λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα ή μπαταρία. Πρόκειται για την πιο ευρέως διαδεδομένη μέθοδο παγκοσμίως. Το μειονέκτημα είναι ότι η καθαρότητα σε οξυγόνο, μειώνεται όσο αυξάνεται η ροή.
Με υγρό οξυγόνο σε μεταλλικό κύλινδρο
Με συμπιεσμένο αέριο οξυγόνο σε μεταλλικό μεγάλο ή μικρό κύλινδρο
Η χορήγηση οξυγόνου από τη συσκευή στον ασθενή γίνεται είτε με ρινική κάνουλα ή με ειδικές μάσκες οξυγονοθεραπείας (Venturi) που απαιτούν όμως πολύ υψηλές ροές οξυγόνου.