Ακάρεα. Τι είναι και πόσο μπορούν να μας ταλαιπωρούν

Τα ακάρεα είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί μεγέθους σχεδόν 0,3 χιλιοστών του μέτρου (αόρατοι με γυμνό μάτι) που ανήκουν στην οικογένεια των αρθροπόδων. Στο μικροσκόπιο, φαίνονται αρκετά αποκρουστικά. Η παρουσία τους δεν έχει σχέση με το πόσο καθαρό είναι ένα σπίτι, αλλά με τις ιδιαίτερες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας που επικρατούν στο περιβάλλον του σπιτιού.
Υπάρχουν διάφορα είδη ακάρεων, όμως αυτά που προκαλούν τις περισσότερες αλλεργίες είναι τα λεγόμενα δερματοφαγοειδή (τρέφονται από την πιτυρίδα του ανθρώπου και τα υπόλοιπα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας που πέφτουν καθημερινά από το σώμα), έχουν ανάγκη τη θερμότητα του ανθρώπινου σώματος και επιζητούν την υγρασία, καθώς το σώμα τους αποτελείται κατά 75-80% από νερό. Πολλαπλασιάζονται ακόμη περισσότερο στα σπίτια όπου ζουν κατοικίδια ζώα, αφού τα νεκρά κύτταρα στο τρίχωμά τους αποτελούν την ύψιστη πηγή τροφής για αυτά.
Παρά το μικρό τους μέγεθος, τα ακάρεα της οικιακής σκόνης είναι μεγάλα για να εισχωρήσουν βαθιά μέσα στη μύτη ή τους πνεύμονες μέσω της αναπνοής και οι έρευνες έχουν δείξει ότι το αλλεργιογόνο που προκαλεί το άσθμα εντοπίζεται στα περιττώματά τους. Πρόκειται για μία πρωτεΐνη που εκκρίνεται από το έντερο των ακάρεων και χρησιμοποιείται για την πέψη των λεπιών των ανθρώπινου δέρματος που έχουν καταναλώσει.

Η αλλεργία στα ακάρεα της σκόνης μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικά συμπτώματα, αναλόγως τους βλεννογόνους που θα προσβάλει. Έτσι λοιπόν, μπορεί να προκαλέσει ρινική συμφόρηση και συχνά φτερνίσματα στην περίπτωση ρινίτιδας, σακούλες στα κάτω βλέφαρα στην περίπτωση φλεβικής συμφόρησης στην περιοχή των ματιών, ανεξέλεγκτη δακρύρροια και φωτοευαισθησία στην περίπτωση επιπεφυκίτιδας ή βήχα, βάρος στο θώρακα και δύσπνοια στην περίπτωση βρογχικού άσθματος. Το 50-80% των περιπτώσεων εμφάνισης αλλεργικού άσθματος συνδέονται με τα ακάρεα της σκόνης (πατήστε ΕΔΩ).
Τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως το διάστημα ανάμεσα στο τέλος του καλοκαιριού και τις αρχές του φθινοπώρου, αφού τα ακάρεα αγαπούν ιδιαίτερα τον συνδυασμό ζέστης και υγρασίας.

Η διάγνωση της αλλεργίας στα ακάρεα, γίνεται από τους αλλεργιολόγους με τη διενέργεια των αλλεργικών δερματικών δοκιμασιών. Η αντιμετώπιση του προβλήματος συνίσταται στην αποφυγή, ενδεχόμενα στη θεραπεία απευαισθητοποίησης (ανοσοθεραπεία) και στη φαρμακευτική αγωγή.
Εάν αποδειχθεί ότι το άσθμα σας οφείλεται σε αλλεργία στα ακάρεα, πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε σπιρομετρικό έλεγχο προ και μετά βρογχοδιαστολής σε ειδικό πνευμονολογικό εργαστήριο και ο Πνευμονολόγος σας στη συνέχεια θα καθορίσει τη φαρμακευτική αγωγή που θα ακολουθήσετε.

Μέτρα για τη μείωση των ακάρεων στο σπίτι

1. Μέσα στο σπίτι η ιδανική θερμοκρασία θα πρέπει να είναι γύρω στους 21 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα και γύρω στους 22-24 το καλοκαίρι. Την ίδια στιγμή, το ποσοστό της υγρασίας δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 55%.
2. Αερίζετε όλα τα δωμάτια τουλάχιστον μία φορά τη μέρα, κατά προτίμηση το πρωί. Τις ίδιες ώρες, είναι σημαντικό να λιάζετε και να αερίζετε τα μαξιλάρια και τα σεντόνια.
3. Αντικαταστήστε τα στρώματα και τα μαξιλάρια με γέμιση από μαλλί ή πούπουλα με άλλα που να περιέχουν πολυουρεθάνιο και φροντίστε να τα ανανεώνετε κάθε 2-3 χρόνια.
4. Το κάλυμμα του στρώματος θα πρέπει να πλένεται τουλάχιστον κάθε δύο μήνες σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου, τα σεντόνια και οι μαξιλαροθήκες τουλάχιστον κάθε βδομάδα, ενώ τα πιο βαριά σκεπάσματα τουλάχιστον κάθε μήνα.
5. Προτιμότερο είναι να μην υπάρχουν χαλιά στο σπίτι (κυρίως στις κρεβατοκάμαρες), αν αυτό δεν είναι δυνατό τοποθετήστε λεπτά χαλιά χωρίς μεγάλο πέλος, σκουπίστε τα τακτικά με ηλεκτρική σκούπα και αφαιρέστε τα όταν δεν χρειάζονται πια.
 6. Καθαρίζετε συχνά τις εγκαταστάσεις της θέρμανσης και του κλιματισμού. Ο απορροφητήρας της κουζίνας θα πρέπει να έχει έξοδο στο εξωτερικό περιβάλλον και να διαθέτει φίλτρο που να καθαρίζεται συχνά.
7. Επιλέξτε έπιπλα και διακοσμητικά από υλικά που δεν έλκουν τη σκόνη.
8. Για να απομακρύνετε τη σκόνη από τα έπιπλα χωρίς να τη διασκορπίζετε στον αέρα, χρησιμοποιείτε ηλεκτροστατικά ξεσκονόπανα. Για τα πατώματα, προτιμήστε ηλεκτρικές σκούπες με κάδο νερού ή ειδικό φίλτρο
9. Σε περίπτωση παρουσίας αλλεργικών παιδιών, αποφύγετε τα κατοικίδια ζώα. Αν αυτά ωστόσο υπάρχουν, τότε θα πρέπει να βουρτσίζετε το τρίχωμά τους τουλάχιστον μία φορά τη βδομάδα και να το πλένετε τακτικά.
10. Απομακρύνετε τα γούνινα παιχνίδια από το δωμάτιο των παιδιών ή αν δεν είναι δυνατόν πλύνετε τα στο πλυντήριο σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου, δύο φορές την εβδομάδα.